cây hoàn liên ô rô
Cây còn có tên là thập đại công lao (Nghĩa là cây có tất cả 10 công dụng), cây mã hồ, cây mật gấu (miền bắc)
Hoàng liên ô rô hay cây mật gấu (miền bắc)
Tên khoa học
Mahonia heali Carr. Thuộc họ Hoàng liên gai Berberidaceae.
Mô tả cây mật gấu
Cây nhỏ cao 3-4m, cành không có gai. Lá kép dìa lẻ, dài 30 cm có hai gai nhỏ ở phía cuống lá, 5-7 lá chét hình trứng (Xem hình). Lá cây mật gấu có đầu nhọn sắc, cuống tròn, dài 6- 10cm, rộng 20-45mm, mỗi bên 3-8 răng sắc ngắn dài 3-6mm. Hoa mật gấu màu vàng nhạt. Quả cây mật gấu mọng màu xanh hình cầu ( Xem hình ).
Phân bố, thu hái và chế biến
Cây mọc nhiều ở các tỉnh miền núi phía bắc. Nếu bạn đã từng đi du lịch Sơn La, Điện Biên, Hòa Bình sẽ thấy rất nhiều nơi bán cây thuốc này ở dạng khúc chưa thái như cây củi khô.
Năm 1967, cây này mới được đoàn điều tra dược liệu của tỉnh Lào Cai, do Trường đại học dược khảo sát và tìm thấy lần đầu tiên ở vùng núi cao huyện Bát Xát. Nhân dân ở đây vẫn dùng như vị hoàng liên hay hoàng bá. Cây có tên hoàng liên ô rô vì lá giống cây ô rô, tác dụng như hoàng liên. Thường hái thân về, thái thành từng đoạn ngắn phơi khô, hoặc sắc uống hay tán bột uống. Không có chế biến gì khác.
Do có tác dụng gần giống như mật gấu, lại có vị đắng như mật nên ngày nay cây còn có tên goi là: Cây mật gấu (miền bắc)
Thành phần hóa học
Trong thân cây mật gấu có từ 0,35 đến 2,5% becberin. (Becberin là thành phần để chế thuốc chống đi ngoài phân lỏng, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa)
Cây mật gấu nguyên cây
* Công dụng và liều dùng Hoàng liên ô rô
công dụng: Hoàng liên ô rô được nhân dân dùng điều trị lỵ, ăn uống không tiêu, vàng da (Bệnh về gan), đau mắt. Ngoài ra cây còn được dùng để điều trị mụn nhọn, mẩn ngứa ngoài da.
Cách dùng: Mỗi ngày dùng 10 đến 20g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột. Có thể ngâm rượu để sử dụng điều trị bệnh về đường tiêu hóa.
Dùng ngoài da: Dùng lá cây khoảng 200g lá tươi đun sôi, lấy nước để nguội tắm cho trẻ điều trị mụn nhọt, lở ngứa ngoài da rất tốt.
*Lưu ý: Tác dụng của sản phẩm có thể tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa mỗi người