THÔNG TIN CHI TIẾT
Tên tiếng Việt: Cỏ ban
Tên khoa học: Hypericum iaponicum Thunb.
Họ: Hypericaceae
Công dụng: Đắp vết thương.
A. Mô tả cây
Ban là một loại cỏ nhỏ, thân nhỏ mang nhiều cành, cao chừng 10-20cm, thân nhẵn.
Lá mọc đối, hình bầu dục, không cuống, trên phiến có những điểm chấm nhỏ, soi lên sáng lại càng rõ. Phiến lá dài 7-10mm, rộng 3-5mm. Hoa nhỏ mọc màu vàng, mọc đơn độc ở kẽ lá, có cuống dài 4- 5mm. Lá bắc và lá đài nhẵn (do đó khác loài Hypericum nepalense).
Quả nang hình trứng, dài 4mm, mở bằng 3 van dọc, thai tòa trắc mô ở cạnh các van. Hạt hình trụ, hơi thon có vạch dọc, chiều dài chừng 1mm.
B. Phân bố, thu hái và chế biến
- Cây ban mọc hoang khắp nơi ở Việt Nam, hay gặp tại những ruộng mạ, ruộng bỏ hoang, hơi ẩm, mùa xuân cây bắt đầu xuất hiện, mùa hạ nở hoa, sang thu đông lại lụi hết. Có mọc tại Trung Quốc (cũng thấy dùng làm thuốc-Quảng Tây), các nước khác vùng nhiệt đới và á nhiệt đới.
- Dùng toàn cây tươi, có khi phơi hay sấy khô.
C. Thành phần hóa học
Chưa thấy tài liệu nghiên cứu. Trong loài Hypericum perforatum L. mới đây người ta tìm thấy có imanin, imanin A và novoimanin.
D. Công dụng và liều dùng
- Tác dụng thanh thấp nhiệt, tiêu thũng trướng, khứ tích tiêu thực (chữa tiêu hóa kém, đầy),dùng chữa cam tích, thấp nhiệt hoàng đản,dùng ngoài chữa rắn cắn, bị thương, sưng đau.
- Trong dân gian thường dùng chữa những vết do đỉa cắn, sâu răng, hôi mồm, ho, sởi.
- Cách dùng: toàn cây rửa sạch, sắc lắy nước (30-40g trong 100ml nước). Dùng nước này súc miệng thường xuyên chữa hôi miệng sâu răng. Dùng ngoài không kể liều lượng.
Đơn thuốc:
Chữa rắn độc cắn: Giã nát cây ban, thêm ít băng phiến đắp lên vết rắn cắn đã được chích rộng ra.
Chữa hoàng đản: Cây ban 40 hoặc 60g khổ sắc uống.